DERİ TESTLERİ

Erken hipersensitivite deri testleri, derinin IgE'ye bağlı oluşan allerjik reaksiyonları göstermede kullanılır ve allerjide ilk diagnostik araçtır. Ancak bu testler anaflaksi için potansiyel olduklarından yetişmiş özel personel tarafından ve elaltında adrennalin bulundurarak gözlem altında yapılmalıdır.

    Erken tip allerji için prick ve intradermal testler önerilir. İntradermal test, prick testinden daha duyarlı olmasına karşın bazı sistemik reaksiyon riski taşır ve bundan dolayı prick testi (-) bulunduğunda yapılmalıdır.

Cilt reaksiyonları çok değişkendir ve her deri testi (+) ve (-) kontrol solüsyonlarını içerir. (-) kontrol için allerjenden uzaklaştırılmış dilüent kullanılır. (+) kontrol hem histamin hem de kodein fosfat gibi mast hücre sekresyonunu artırıcı maddelerle yapılır. Prick testinde histamine 10 dakikada, kodein fosfata 8-12 dakikada ve allerjene ise 15-20 dakikada cevap alınır. Geç faz cevapları gözlenebilir, ancak bunların tamamlayıcı özellikleri tam olarak anlaşılamamıştır. Negatif kontrolde reaksiyon yoksa 3 mm. üzerindeki küçük izlerle beraber sıcaklık ve kaşıntı bulunuyorsa pozitif immünolojik cevabı gösterir. Birçok faktör prick reaksiyonunu etkileyebilir.

    Deri Testlerini Etkileyen Faktörler:

    Droglar(İlaclar)                                     Süre

    Antihistaminikler

    1.jenerasyon                                          2-4 gün

    2.jenerasyon

    astemizol                                               6-8 hafta    

    diğerleri                                                 1 hafta    

    Ketotifen                                               1 hafta

    Imipramin                                               4 hafta

    Fenotiazinler                                           48 saat

    Kortikosteroidler                                      2-3 ay

    Deri testlerinin birçok allerjen ile yapılması hem pahalı, hem zaman kaybına neden olur, hem de genellikle gereksizdir. Bundan dolayı rutin olarak yapılan deri testlerinde hastanın çevresinde yaygın olan aeroallerjenlerle sınırlı tutulur. Örneğin evtozu mite'ları, polenler, küfler ve evcil hayvanlar.

    Deri testleri, semptomları olmayan %10-15 kişide pozitif bulunabilir.

    * Prick deri testi :Bu test için sırt veya ön kol derisi kullanılabilir. Allerjen solüsyononundan bir damla damlatılır ve lancet,  damlanın üzerinden kanama oluşturmaksızın derinin yüzeyel kısmına  batırılır.  15 - 30 dakika sonra  her bir test bölgesinde eritem(kızarıklık) ve endürasyon(kabarıklık) araştırılır. Milimetrik olarak kabarıklığın en büyük olananının çapı ölçülür ve kontrol ile mukayese edilir. Allerjen içermeyen dilüsyon solüsyonu ile yapılan test, mekanik travmaya derinin reaktivitesinin gösterilmesine yöneliktir ve negatif kontrol olarak kullanılır. Dermatografizm bulunan hastalarda,  kontrol  bölgesindeki reaksiyondan daha büyük olan reaksiyonlar pozitif olarak kabul edilmelidir. Dermatografizmde negatif kontrol dahil tüm yerlerinde reaksiyon oluşur. % 0.1 lik histamin solüsyonu pozitif kontrol grubu olarak kulanılır.

(- ) Reaksiyon halkasının genişliği (-) kontrol kadarsa allerjik durum yok,

(+) Pozitif kontrol reaksiyonunun /4 ü kadar bir reaksiyon varsa şüpheli,

(++) Pozitif kontrol reaksiyonunun /2 si kadar bir reaksiyon varsa hafif derece,

(+++) Pozitif kontrole eşit bir reaksiyon varsa allerjik olarak değerlendirilir,

(++++) Pozitif kontrolün  iki  katı  reaksiyon varsa çok hassas olarak değerlendirilir.

Prick testi; basit, hızlı ve ağrısızdır. Sistemik reaksiyon açısından minimal risk taşır. Sensitivitesi intradermal teste göre düşüktür. Yalancı (-) sonuçlar verebilir.

    * İntradermal deri testleri :  Prick testini takiben, pozitif testi teyit etmek amacıyla allerjen ile intrakutan testler yapılır. İntrakutan test için, 11500 veya 1/1000 dilüsyondaki allerjen solüsyonları, pozitif kontrol olarak % 0.01 lik histamin  solüsyonu  ile  negatif  kontrol  olarak da allerjenlerin  dilüe  edildiği solüsyon kullanılır. Test solüsyonlarından 0.1 ml şırınga ile intrakutan olarak enjekte edilir; enjeksiyon yerinde 1 - 3 mm lik bir kabarıklık ortaya çıkar.İntrakutan testlerin de değerlendirme süresi 15 - 30 dakikadır. Milimetrik olarak ortaya çıkan eritem ve kabarıklık çapı ölçülür. 

    * Skin-end point titrasyon testi (SET) : Kullanılan her antijenin duyarlılığını kantitatif olarak ölçebilen tek cilt testidir. Hiç antijen içermeyen solüsyondan başlayarak gittikçe artan miktarlarda antijen içeren solüsyonlar intradermal olarak enjekte edilir. Dilüe antijenin 0.02 cc si 4 mm lik şişlik yapmak için enjekte edilir. Pozitif şişlik cevabı; 4 mm lik şişliğin 2 mm veya daha fazla büyümesidir. Pozitif sonuç veren kabarcığın çapında progresyonun başladığı ilk doz; end-point titrasyonu olarak kabul edilir. Bu doz immunoterapide hastaya güvenle verilecek ilk dozu belirlemede önemlidir. SET  in  tekrarlanabilir,  sensitif  ve  güvenli  olması  diğer  testlere  göre avantajlarıdır. Fakat en büyük avantajı; yan etkiye neden olmayacak en yüksek dozda immunoterapiye başlanarak daha kısa sürede terapötik doza ulaşılmasıdır. Pozitif kızarıklıkta bazen varyant artışlar da olabilir. Ya da “flash cevap” denilen ani bir kızarıklık oluşabilir. Bu durumda kros reaksiyon gösteren bir antijenin alımından (örneğin gıda yolu ile) şüphelenilir ve 24 saat sonra test tekrarlanır.

    * Nasal Provokasyon Testi: Allerjenin burun mukozasına uygulanması ile allerjik semptomların belirip belirmediğini test etmek amacıyla kısıtlı sayıda hastada gerekli olabilir. Faha çok öykü ile duyarlılık saptanan allerjen arasında klinik korelasyon saptanmadığında düşünülmelidir. Ancak uygun teknikle yapılmadığında mevcut astımı agreve etmesi veya provokasyon sonuçlarının yanlış değerlendirilmesi gibi hatalara neden olabilmektedir. Provokasyon öncesi ve sonrası rinomanometrik değerlendirme veya nazal yıkantı sıvısının değerlendirilemesi daha çok bilimsel çalışmaların kapsamında yapılmaktadır.

 

 

       Uyarı: Bu sitedeki yazılar tamamen bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Tedavi amaçlı kullanılamaz.
       Copyright: 2010 AllerjikRinit.com, Tasarım: Dr.Rıza Eröksüz